استرداد لاشه چک چگونه است؟
استرداد لاشه چک به چه معناست؟ این دعوای حقوقی چه زمانی مطرح میشود؟ دعوای استرداد لاشه چک چه مراحلی دارد؟ بابک پناهی وکیل متخصص امور تجاری به خصوص چک مفصلا میگوید.
ماهیت دعوای استرداد لاشه چک چیست؟
موضوع این مقاله راجع به استرداد لاشه چک است. قبل از هر توضیحی درباره این موضوع ابتدا می خواهیم نظر شما را نسبت به مقوله فراگیر چک در جامعه امروزی بشر جلب کنیم. در توصیفی ساده چک یا برگه چک، برگه ای ارزشمند است. که ارزش آن زمانی مشخص می گردد که توسط مالک امضاء شود. البته بطور معمولا پر کردن برگه چک توسط صاحب آن تحقق می بابد. اما اگر توسط دارنده نیز پر گردد ایرادی به آن وارد نیست.
در زندگی امروزه یک برگه چک کوچک اما پر اهمیت در اکثر معاملات و داد و ستد ها مورد استفاده قرار می گیرد. چرا که دیگر به صورت تقریبی جای پول را در خیلی از معاملات پر کرده است. البته نباید از کاربردهای دیگر این برگه کوچک قافل شد. برای مثال به عنوان ثمن معامله، تضمین انجام کار، ایفای تعهد، تضمین و تخلیه و غیره را می توان نام برد. حال در ادامه توضیح به تفسیر معنای عبارت استرداد لاشه چک می پردازیم تا هر چه بهتر در درک مطلب به شما عزیزان کمک کند.
واژه استرداد در لغت به معنای بازستانی، پس دهی، تحویل دهی، تسلیم، رد و غیره به کار برده می شود. واژه لاشه در لغت به معنای جسد، نعش, مرده و غیره به کار رفته است. و چک نیز برگه ای که جزء اسناد تجاری محسوب می شود. و دارای ارزش و اعتباری می باشد که صاحب آن نزد بانک محال علیه دارد. از ترکیب معنای این سه واژه در عبارت استرداد لاشه چک به این مفهوم پی می بریم که در واقع قانون گذار قصد داشته است. این موضوع را روشن سازد که چک ها بعد از محقق کردن منظور نظری که از آنها مورد تصور است. می بایست به صاحبان آن بازگردانده شوند.
نکته: باز گرداندن لاشه چک توسط بانک محال علیه به صاحب چک به هیچ عنوان انجام نمی شود.
استرداد لاشه چک چه زمانی مطرح می شود؟
پناهی وکیل متخصص امور تجاری در پاسخ به این پرسش اینگونه بیان می دارد که هرگاه صادر کننده خواستار استرداد چک امانی خود باشد. و این ادعا را نیز داشته باشد که دارنده مستحق دریافت وجه چک نیست. و نیز ایشان از استرداد چک استنکاف ورزد. در این جا دعوای استرداد لاشه چک مطرح می شود. دعوای استرداد لاشه چک بسیار نزدیک به دعوای خیانت در امانت است.
نکته: دعوای استرداد لاشه چک جزء دعاوی غیر مالی محسوب می شود.
◁◁ بیشتر بدانید: تفاوت قانون جدید و قدیم چک
استرداد لاشه چک و شرایط درخواست خواهان
در توضیح این مطلب باید گفت این امر به صورت معمول زمانی رخ می دهد که خواهان این دعوا که یا صادر کننده چک است یا متعهد مدعی است که مثلا وجه چک را پرداخت کرده یا چک برای ضمانت در اختیار طرف مقابل بوده است و حالا با انجام تعهد یا انفساخ قرارداد می بایست به ایشان مسترد گردد ولی دارنده از این کار امتناع می ورزد.
استرداد لاشه چک و ارتباط آن با جرم خیانت در امانت
در توضیحات بالا اشاره کردیم که دعوای استرداد لاشه چک بسیار نزدیک به دعوای خیانت در امانت است. حال گاهی با وقوع برخی از شرایط موضوع استرداد چک به جرم خیانت در امانت تغییر پیدا می کند. در بیانی ساده تر می توان گفت اگر دارنده چک آن را بر خلاف تعهد و قرارداد فی ما بین, به شخص ثالثی منتقل کند و با این عمل آن را مسترد نسازد و برای خویش تصاحب کند. شخص مذکور مرتکب جرم خیانت در امانت شده است. و مطابق با قوانین درباره این جرم با ایشان رفتار می گردد.
اگر در متن چک اشاره ای به امانی بودن و یا شرطی بودن نشده باشد. و این چک در اختیار فرد ثالثی قرار گیرد. از نظر قانون ایشان شخص ثالث با حسن نیت شناخته می شود. پس می تواند اقدام به وصول چک نماید. می دانیم که چک یکی از اسناد تجاری محسوب می شود. پس از شرایط و ویژگی های این اسناد برخوردار است.
نکته: در مطلب فوق ایراد صادر کننده نسبت به دارنده با حسن نیت که هیچ گونه رابطه و قراردادی با هم ندارند مورد پذیرش محاکم نیست.
مرجع رسیدگی کننده به این دعوا کجاست؟
بابک پناهی وکیل چک اینگونه اذعان می دارد که مرجع صالح به رسیدگی به دعوای استرداد لاشه چک دادگاه عمومی است. که مطابق با قانون اگر مبلغ چک از دویست میلیون ریال کمتر باشد در صلاحیت شورای حل اختلاف و بیشتر از آن را دادگاه عمومی حقوقی رسیدگی خواهد کرد. در هر حال مرجع صالح به رسیدگی مرجع محل اقامت خوانده است.
مراحل طرح دعوای استرداد لاشه چک
قبل از هر اقدامی خواهان می بایست در ابتدا اظهار نامه ای را برای دارنده چک یا همان خوانده ارسال کند. و از طریق آن از ایشان در خواست کند که لاشه چک را تحویل او بدهد. در این جا اگر خوانده دعوا یا همان دارنده چک از تحویل لاشه چک خودداری کند خواهان می تواند. به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند. و با ثبت دادخواست و ارائه دلایل و ضمائم مربوطه استرداد لاشه چک را از دادگاه بخواهد.
نکته: ارسال اظهار نامه برای خوانده و عدم جواب آن از سوی ایشان یکی از موجبات شکایت کیفری است.
استرداد لاشه چک و ماده های قانونی مربوطه
ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی مدنی:
اصل بر برائت است، بنابراین اگر کسی مدعی حق یا دینی بر دیگری باشد. باید آن را اثبات کند. در غیر این صورت با سوگند خوانده حکم به برائت صادر خواهد شد.
ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی:
طبق ماده قانونی بالا نیز می توان گفت که در مواردی که خواهان اظهار نامه استرداد چک را ارائه دهد و موضوع عدم استرداد توسط دارنده را به اثبات برساند، اصل بر آن است که پس از صدور رای دادگاه, اجرای حکم استرداد لاشه چک انجام شود، مگر در مواردی که خوانده بتواند خلاف ادعا خواهان را ثابت کند.
◁◁ بیشتر بدانید: صدور چک بلامحل و مجازات آن
وکیل برای استرداد لاشه چک در تبریز
با توجه به موضوع استفاده از چک در زندگی امروزه بشری و اینکه این سند تجاری با عناوین مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. پس دانستن نکات مربوط به آن می تواند کمک شایان ذکری را به استفاده کنندگان از چک برساند. اما نباید فراموش شود که دعاوی مربوط به استرداد لاشه چک و دیگر دعاوی مربوط به آن دارای نکاتی است مهم و کاربردی. بگونه ای که عدم توجه به آنها می تواند موجب پیچیده شدن دعاوی و گاهی بروز خسارات جبران ناپذیری گردد. از این رو توصیه می شود که در حل مسائلی از این قبیل یعنی استرداد لاشه چک از تجربه افراد مجرب بهره مند شوید.
بابک پناهی متخصص و متعهد در زمینه دعاوی تجاری آماده خدمت رسانی به تمامی شما سروران گرامی می باشد.
تماس با وکیل چک